ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΝΕΡΟΥ
Πλατεία, Μονεμβασιά
Την Τρίτη 17 Απριλίου 2012, στις 12:37 μμ τρεις άνθρωποι συναντήθηκαν στην πλατεία της Χρυσαφίτισσας στο Κάστρο Μονεμβασιάς. Ήταν η μελετήτρια, η αρχαιολόγος και ο αντιδήμαρχος που βρέθηκαν για πρώτη φορά για να συζητήσουν την πολυαναμενόμενη ανάπλαση της πλατείας. Πριν αρχίσουν να μιλούν κοίταξαν γύρω τους το μεγάλο άνοιγμα που τους περιέβαλλε: χώμα, λάσπη, ξερά χόρτα, μπάζα και ακανόνιστοι σωροί λίθων με μόνο αλλά ισχυρό ελαφρυντικό την απρόσκοπτη και άμεση σχέση με τη θάλασσα, τον ουρανό και τον αέρα. Γρήγορα διατυπώθηκε η ερώτηση:
«Αν λιθοστρωθεί όλη η επιφάνεια της πλατείας, πως θα αποχετεύεται ο μεγάλος όγκος ομβρίων που έρχεται εδώ από όλο το Κάστρο;»
Λίγους μήνες μετά ήρθε η απάντηση της μελετήτριας:
«Πρέπει όλο το ανάγλυφο και η λιθόστρωση της πλατείας να καθορίζεται από κορφιάδες και χαμηλά γραμμικά λούκια που θα μαζεύουν το νερό της βροχής και θα το στέλνουν έξω, μέσα από τρύπες στα τείχη. Έτσι η λιθόστρωση θα έχει μία οργανική σχέση με την πλατεία και θα εκφράζει μία ζωτική της ανάγκη.»
Η χάραξη απελευθερώθηκε και ακολούθησε μία σύγχρονη γεωμετρία. H πλατεία χωρίστηκε σε έξι ισότιμα πεδία και τα λούκια χαράχθηκαν σε μορφή τεθλασμένης γραμμής, σύμφωνα κάθε φορά, με τα σημεία βέλτιστης κλίσης από τη βόρεια πλευρά της πλατείας προς τα τείχη. Τα λούκια έκαναν τις απαραίτητες στροφές για να αποφύγουν τα πολλά διάσπαρτα φρεάτια και υφιστάμενα πηγάδια. Στη μέση κάθε πεδίου καθορίστηκε μία γραμμή κορφιά, αριστερά και δεξιά της οποίας θα έτρεχε το νερό μέσα στα μονοπάτια/λούκια του.
Τα υλικά παρέμειναν παραδοσιακά. H γενική επιφάνεια της πλατείας λιθοστρώθηκε με πελεκητό καλντερίμι χωρίς αρμολόγηση, έτσι ώστε να πρασινίζει κάποιες εποχές του χρόνου και να δίνει μια πιο φυσική εικόνα. Τα λούκια οριοθετήθηκαν με πωρόλιθο, τουβλάκι και βοτσαλωτό για το κοίλο τμήμα της επιφάνειάς τους έτσι ώστε με την υφή των βότσαλων να δίνεται η εντύπωση νερού που κυλάει. Συνολικά ο επισκέπτης θα έβλεπε και θα περπατούσε πάνω σε ήπια πέτρινα κύματα και ρυάκια που θα διαδέχονταν το ένα το άλλο.
Παράλληλα με τα λούκια σχεδιάστηκαν και κάποιες εικαστικές παρεμβάσεις. Πρώτα, τέσσερεις πλάκες, τοποθετημένες στις εισόδους της πλατείας, σκαλισμένες με επιλεγμένους στίχους του ποιητή Γιάννη Ρίτσου. Έπειτα σχεδιάστηκαν γραμμικά γλυπτά από χαλύβδινες ράβδους σε μορφή καλλιγραφικών βυζαντινών γραμμάτων και φυτών. Τέλος αντί για παγκάκια προτάθηκε να ακουμπησθούν στην πλατεία άτακτα ερριμμένες κανονόμπαλες πάνω στις οποίες μπορούν να καθίσουν οι επισκέπτες.
Η απογραφή μέχρι σήμερα: 5 αρμόδιες υπηρεσίες, 7 επιτροπές για την έγκριση της μελέτης, 9 αναθεωρήσεις της μελέτης, 19 συναντήσεις με δημοσίους υπαλλήλους, 28 επισκέψεις επί τόπου, 145 τηλεφωνήματα, 189 ηλεκτρονικά μηνύματα.